Di chúc có thể thay đổi bao nhiêu lần? – Quy định mới nhất
Việc lập di chúc giúp cá nhân chủ động phân chia tài sản sau khi qua đời. Tuy nhiên, trong quá trình sống, hoàn cảnh gia đình, tài sản hoặc mối quan hệ có thể thay đổi, khiến nhiều người đặt câu hỏi: Di chúc có được sửa đổi không? Có giới hạn số lần sửa đổi di chúc không? Bài viết dưới đây sẽ làm rõ quy định mới nhất về sửa đổi di chúc theo pháp luật Việt Nam.
>>> Xem thêm: Bạn đã biết đâu là văn phòng công chứng uy tín nhất trong khu vực chưa?
1. Căn cứ pháp lý điều chỉnh việc sửa đổi di chúc
Pháp luật Việt Nam quy định chi tiết tại các điều khoản trong Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể:
Điều 630: Điều kiện có hiệu lực của di chúc.
Điều 640: Sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc hủy bỏ di chúc.
Điều 643: Thời điểm có hiệu lực của di chúc.
2. Sửa đổi di chúc là gì?
Sửa đổi di chúc là hành vi pháp lý đơn phương của người lập di chúc nhằm thay đổi một phần hoặc toàn bộ nội dung đã được ghi nhận trong di chúc trước đó. Người lập di chúc có thể:
Thêm người thừa kế mới;
Loại bỏ người đã có tên;
Thay đổi tỷ lệ chia di sản;
Thay đổi người quản lý, người giám sát việc chia di sản;
Bổ sung tài sản mới vào di chúc…
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói giúp bạn tiết kiệm bao nhiêu thời gian?
2.1. Di chúc có thể sửa đổi bao nhiêu lần?
Theo Điều 640 BLDS 2015, người lập di chúc có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc hủy bỏ di chúc bất kỳ lúc nào, không giới hạn số lần và không cần lý do.
Trích dẫn Điều 640 BLDS 2015: “1. Người lập di chúc có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc hủy bỏ di chúc bất kỳ lúc nào. 2. Khi di chúc được sửa đổi, bổ sung mà không thể xác định được phần nào là sửa đổi, bổ sung thì toàn bộ di chúc bị hủy bỏ.”
Điều này thể hiện nguyên tắc tôn trọng ý chí cá nhân tối đa khi định đoạt tài sản sau khi chết.
3. Hình thức sửa đổi di chúc có bắt buộc không?
Việc sửa đổi di chúc có thể thực hiện bằng cùng hình thức với bản di chúc trước đó, nhưng không bắt buộc phải công chứng, chứng thực trừ khi pháp luật yêu cầu di chúc phải lập bằng hình thức có công chứng, chứng thực (ví dụ: người mù, người không biết đọc viết – theo Điều 630 BLDS).
Ghi rõ phần nội dung bị thay đổi để tránh nhầm lẫn.
3.1. Lưu ý khi sửa đổi di chúc
Phần sửa đổi phải rõ ràng, chính xác;
Nếu di chúc bổ sung mâu thuẫn với nội dung trước mà không thể xác định phần nào là đúng thì toàn bộ di chúc bị vô hiệu (Khoản 2 Điều 640);
Nếu thay thế toàn bộ di chúc, di chúc cũ không còn hiệu lực (theo Điều 643 BLDS).
>>> Xem thêm: Công chứng di chúc không khó – cái khó là bạn chưa biết quy trình đúng.
4. Ví dụ minh họa
Ví dụ 1: Ông T năm 2019 lập di chúc chia toàn bộ tài sản cho con trai cả là A. Năm 2022, ông T bổ sung thêm một văn bản chia thêm 30% tài sản cho con gái út là B vì B là người trực tiếp chăm sóc ông. Văn bản bổ sung này được lập tại văn phòng công chứng. Trường hợp này, di chúc ban đầu và văn bản bổ sung đều có giá trị nếu không mâu thuẫn.
Ví dụ 2: Bà H lập di chúc năm 2020 chia nhà cho con trai. Năm 2023, bà lập một di chúc mới chia đều nhà cho 3 người con. Di chúc mới thay thế toàn bộ di chúc cũ và sẽ là căn cứ pháp lý duy nhất được áp dụng sau khi bà H qua đời.
5. Thủ tục sửa đổi di chúc hợp pháp
5.1. Trường hợp lập di chúc mới thay thế
Chuẩn bị giấy tờ tùy thân, giấy tờ tài sản;
Viết lại toàn bộ nội dung di chúc;
Công chứng (nếu muốn tăng tính pháp lý hoặc nếu pháp luật yêu cầu);
Ghi rõ thời điểm lập mới và nội dung thay thế di chúc trước.
Lập văn bản ghi rõ nội dung bổ sung, kèm ngày tháng năm;
Ghi rõ rằng văn bản này là bổ sung chứ không phải thay thế;
Kèm thông tin về bản di chúc cũ đã lập;
Công chứng để tránh tranh chấp (khuyến khích).
6. Những rủi ro khi sửa đổi di chúc không đúng cách
Mâu thuẫn giữa các bản di chúc: Nếu không ghi rõ bản nào là bản bổ sung, bản nào thay thế, có thể bị tuyên vô hiệu.
Không lập đúng hình thức: Nếu người lập di chúc thuộc trường hợp bắt buộc công chứng mà không công chứng → di chúc không hợp pháp.
Bị nghi ngờ về năng lực hành vi dân sự khi sửa đổi
>>> Xem thêm: Những trường hợp di chúc bị vô hiệu – Cần biết để phòng tránh
7. Kết luận
Sửa đổi di chúc là quyền hợp pháp của người để lại tài sản và không bị giới hạn số lần. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn pháp lý và tránh tranh chấp, mỗi lần sửa đổi nên được thực hiện rõ ràng, có thể công chứng và ghi nhận mốc thời gian cụ thể.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
