Từ chối công chứng di chúc: Căn cứ pháp lý

Việc từ chối công chứng di chúc không phải là chuyện hiếm trong thực tế. Người dân khi đến tổ chức hành nghề công chứng có thể bị từ chối yêu cầu công chứng nếu không đáp ứng điều kiện pháp luật. Bài viết sau đây sẽ phân tích rõ các căn cứ pháp lý, trường hợp được từ chối và hướng dẫn soạn mẫu đơn phù hợp.

>>> Xem thêm: Hợp đồng được công chứng tại Văn phòng công chứng có thể bị tuyên vô hiệu trong trường hợp nào?

1. Khái niệm công chứng di chúc

📜 Công chứng di chúc là việc công chứng viên chứng nhận tính hợp pháp, xác thực của di chúc theo quy định pháp luật. Khi được công chứng, di chúc trở thành văn bản có giá trị pháp lý cao, hạn chế tranh chấp về sau.

Ví dụ minh họa: Ông A muốn lập di chúc để lại căn nhà cho con trai. Ông đến văn phòng công chứng để xác lập. Tuy nhiên, nếu ông A không minh mẫn, công chứng viên có quyền từ chối công chứng di chúc.

2. Căn cứ pháp lý về từ chối công chứng di chúc

📖 Theo Luật Công chứng 2014, công chứng viên có quyền từ chối công chứng di chúc nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

Người lập di chúc không có năng lực hành vi dân sự đầy đủ

• Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: người lập di chúc phải minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép.

• Nếu công chứng viên xác định người lập di chúc mất năng lực nhận thức, họ sẽ từ chối công chứng di chúc.

Ví dụ: Bà B bị bệnh tâm thần, con cháu đưa đi lập di chúc. Công chứng viên phát hiện và từ chối yêu cầu.

>>> Xem thêm: Vì sao nên sử dụng dịch vụ sang tên sổ đỏ tại Hà Nội để tiết kiệm thời gian và chi phí?

Nội dung hoặc mục đích di chúc vi phạm pháp luật, đạo đức xã hội

• Nếu di chúc có điều khoản trái pháp luật, ví dụ để lại tài sản nhằm phục vụ cho hoạt động phạm pháp, công chứng viên sẽ từ chối.

• Điều 8 Luật Công chứng 2014 khẳng định: công chứng viên phải từ chối nếu hợp đồng, giao dịch vi phạm điều cấm của luật.

Hồ sơ, giấy tờ không đầy đủ hoặc giả mạo

• Trường hợp người lập di chúc không xuất trình đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản, công chứng viên có quyền từ chối công chứng di chúc.

• Nếu phát hiện giấy tờ bị làm giả, công chứng viên bắt buộc từ chối.

Ví dụ: Ông C mang giấy tờ đất đi lập di chúc nhưng giấy tờ này là bản photo không có công chứng, công chứng viên không thể xác thực và sẽ từ chối.

3. Quyền và trách nhiệm của công chứng viên khi từ chối công chứng di chúc

⚖️ Công chứng viên phải:

Giải thích rõ lý do từ chối bằng văn bản
Bảo đảm việc từ chối dựa trên căn cứ pháp luật
Không được tùy tiện gây khó khăn cho người dân

>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất có cần thiết để bảo đảm giao dịch không?

Việc từ chối công chứng di chúc phải minh bạch, tránh lạm quyền.

4. Thủ tục và mẫu đơn

Trong trường hợp bị từ chối, người dân có thể làm đơn khiếu nại hoặc kiến nghị gửi cơ quan quản lý hành nghề công chứng để được xem xét.

Mẫu đơn kiến nghị về việc từ chối công chứng di chúc

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

ĐƠN KIẾN NGHỊ

Kính gửi: …(Tên cơ quan quản lý hoặc Sở Tư pháp)…

Tôi tên là: …
CMND/CCCD số: …
Địa chỉ: …

Ngày … tháng … năm …, tôi đến …(tên Văn phòng công chứng)… để yêu cầu công chứng di chúc. Tuy nhiên, công chứng viên đã từ chối với lý do …

Nay tôi làm đơn này kính đề nghị Quý cơ quan xem xét lại việc từ chối công chứng nêu trên, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của tôi.

Tôi xin trân trọng cảm ơn.

Người làm đơn
(Ký và ghi rõ họ tên)

>>> Xem thêm: Khi nào công chứng viên có quyền từ chối công chứng?

>>> Xem thêm: Mẫu đơn khởi kiện tranh chấp quyền sử dụng đất: Cần lưu ý gì?

Kết luận

Việc từ chối công chứng di chúc chỉ được thực hiện khi có căn cứ pháp luật rõ ràng. Người dân cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, bảo đảm người lập di chúc minh mẫn và nội dung di chúc hợp pháp để tránh bị từ chối. Trong trường hợp bị từ chối không đúng, hoàn toàn có thể làm đơn kiến nghị lên cơ quan có thẩm quyền.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com