Trong môi trường kinh doanh cạnh tranh, tiền hoa hồng là nguồn thu nhập quan trọng đối với nhân viên bán hàng. Tuy nhiên, không ít trường hợp phát sinh tranh chấp hoa hồng do doanh nghiệp áp dụng quy định thiếu rõ ràng hoặc người lao động không nắm bắt được quyền của mình. Những mâu thuẫn này có thể dẫn đến khiếu nại, đình công hoặc thậm chí khởi kiện nếu ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của người bán hàng. Bài viết dưới đây phân tích đầy đủ căn cứ pháp lý, tình huống thường gặp và hướng xử lý khi xảy ra tranh chấp về hoa hồng.

>>> Xem thêm: Những trường hợp công chứng bị vô hiệu khiến văn phòng công chứng gặp rắc rối

1. Hoa hồng bán hàng là gì? Có được coi là tiền lương không?

Theo “Điều 90 Bộ luật Lao động 2019”, tiền lương bao gồm:

• Mức lương theo công việc hoặc chức danh;

• Phụ cấp lương;

• Các khoản bổ sung khác.

Hoa hồng được ghi nhận là khoản bổ sung liên quan trực tiếp đến thực hiện công việc, vì vậy được coi là một phần tiền lương nếu đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động hoặc quy chế trả lương.

Điều này rất quan trọng, bởi khi hoa hồng là tiền lương thì doanh nghiệp phải trả đúng hạn, đúng đủ và không được tự ý thay đổi cách tính.

>>> Xem thêm: 10 câu hỏi thường gặp về công chứng nhà đất

2. Vì sao dễ phát sinh tranh chấp hoa hồng? Các tình huống điển hình

2.1. Quy chế trả hoa hồng không rõ ràng

Nhiều doanh nghiệp không ban hành quy chế bằng văn bản hoặc chỉ thông báo miệng. Khi có tranh chấp, cả hai bên đều gặp khó khăn trong việc chứng minh.

2.2. Không công khai doanh số hoặc số liệu bị điều chỉnh

Nhân viên không được tiếp cận hệ thống quản lý doanh số, dẫn đến nghi ngờ về tính minh bạch trong xác định số tiền hoa hồng.

2.3. Doanh nghiệp tự ý giảm hoặc cắt hoa hồng

Việc giảm mức hoa hồng hoặc thay đổi hình thức tính mà không có sự đồng thuận bằng văn bản từ người lao động là trái pháp luật.

2.4. Tranh chấp về điều kiện hưởng hoa hồng

Ví dụ: Hợp đồng đã ký nhưng chưa thu tiền; khách huỷ đơn; sản phẩm đổi trả; doanh số bị treo…
Nếu hợp đồng không quy định rõ, dễ phát sinh tranh cãi.

>>> Xem thêm: Công chứng thừa kế cần những giấy tờ gì, ai là người nộp hồ sơ?

3. Hoa hồng có phải bắt buộc phải ghi trong hợp đồng lao động?

Pháp luật không bắt buộc phải ghi chi tiết cách tính hoa hồng trong hợp đồng lao động, nhưng “Điều 21 Bộ luật Lao động 2019” yêu cầu các khoản bổ sung phải được thỏa thuận rõ.
Để tránh tranh chấp, nên ghi:

• Hình thức hoa hồng (theo doanh số, theo hợp đồng, theo KPI…);

• Cách tính chi tiết;

• Thời điểm trả;

• Điều kiện được hưởng hoặc không được hưởng.

Nếu doanh nghiệp không thể hiện bằng văn bản, việc yêu cầu hoặc từ chối trả hoa hồng sẽ thiếu cơ sở pháp lý.

>>> Xem thêm: Địa chỉ cung cấp dịch vụ sổ đỏ uy tín, được khách hàng tin tưởng lựa chọn

4. Doanh nghiệp có được giữ lại hoặc không trả hoa hồng?

Theo “Điều 94 Bộ luật Lao động 2019”, doanh nghiệp phải trả đủ và đúng hạn toàn bộ tiền lương, không được:

• Giữ lương trái phép;

• Trì hoãn không lý do;

• Áp dụng phạt tiền trừ thẳng vào lương;

• Tự ý thay đổi cơ chế trả lương.

Nếu hoa hồng là khoản bổ sung trong tiền lương, doanh nghiệp bắt buộc phải thanh toán, trừ khi có căn cứ hợp pháp chứng minh người lao động không đáp ứng điều kiện để hưởng (và điều kiện đó phải được ghi nhận bằng văn bản).

5. Cách xác định mức hoa hồng khi có tranh chấp

Trong thực tế xét xử, Tòa án thường xem xét các chứng cứ sau:

• Quy chế trả lương/hoa hồng của doanh nghiệp;

• Email trao đổi, tin nhắn, tài liệu đào tạo bán hàng, bảng KPI;

• Hợp đồng lao động và phụ lục hợp đồng;

• Báo cáo doanh số, dữ liệu hệ thống bán hàng;

• Lời khai của các bên liên quan trong công ty.

Nếu doanh nghiệp không chứng minh được lý do hợp lệ để không trả hoa hồng, Tòa sẽ buộc thanh toán toàn bộ số tiền theo công thức mà hai bên đã thỏa thuận.

6. Nhân viên bán hàng cần làm gì khi xảy ra tranh chấp hoa hồng?

6.1. Thu thập chứng cứ

• Bảng doanh số;

• Email thông báo chính sách hoa hồng;

• Tin nhắn trao đổi;

• Bảng tính hoa hồng đã được phê duyệt (nếu có).

6.2. Yêu cầu công ty giải thích và đối chiếu số liệu

Việc yêu cầu công khai doanh số là quyền hợp pháp của người lao động khi việc tính lương không minh bạch.

6.3. Khiếu nại hoặc yêu cầu hòa giải

Người lao động có thể gửi khiếu nại nội bộ hoặc yêu cầu hòa giải viên lao động can thiệp.

6.4. Khởi kiện ra Tòa án

Nếu doanh nghiệp kiên quyết không thanh toán hoặc không cung cấp số liệu, người lao động có thể khởi kiện yêu cầu:

• Thanh toán toàn bộ tiền hoa hồng;

• Trả lãi do chậm trả theo “Điều 95 Bộ luật Lao động 2019”;

• Bồi thường nếu có thiệt hại thực tế.

7. Lời khuyên cho người lao động và doanh nghiệp

Đối với người lao động:

• Yêu cầu nhận quy chế trả hoa hồng bằng văn bản;

• Ghi nhận lại mọi trao đổi liên quan đến doanh số và mức thưởng;

• Tránh ký các tài liệu không rõ ràng hoặc bất lợi.

Đối với doanh nghiệp:

• Ban hành quy chế hoa hồng rõ ràng, minh bạch;

• Công khai doanh số và cách tính;

• Không tự ý thay đổi cơ chế trả lương;

• Lưu trữ hồ sơ, chứng từ để tránh rủi ro khi bị kiện.

Kết luận

Tranh chấp hoa hồng thường xuất phát từ quy chế thiếu rõ ràng và việc áp dụng không thống nhất giữa các bộ phận trong doanh nghiệp. Khi hiểu rõ căn cứ pháp lý, người lao động có thể bảo vệ quyền lợi của mình, đồng thời doanh nghiệp cũng tránh được nguy cơ tranh chấp không đáng có.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Văn bản từ chối nhận di sản có công chứng có được rút lại không?

>>> Hậu quả pháp lý khi người thừa kế từ chối nhận di sản không đúng thủ tục

>>> Công chứng văn bản chấm dứt hợp đồng hợp đồng bảo trì – sửa chữa

>>> Lệ phí trước bạ được tính như thế nào? đối với tài sản hình thành từ dự án

>>>  Mẹo tiết kiệm thời gian khi công chứng giấy tờ số lượng lớn

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com