Trong bối cảnh thị trường lao động cạnh tranh, hợp đồng đào tạo nghề ngày càng phổ biến nhằm nâng cao kỹ năng cho người lao động và đảm bảo lợi ích cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, không ít trường hợp phát sinh tranh chấp xoay quanh việc bồi hoàn chi phí đào tạo khi một bên vi phạm cam kết. Vậy trong những tranh chấp này, ai phải bồi thường và mức bồi thường được xác định như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ phân tích đầy đủ căn cứ pháp lý, thực tiễn áp dụng và cách giải quyết hiệu quả cho cả doanh nghiệp lẫn người lao động.

>>> Xem thêm: Bạn có thể tiết kiệm hàng triệu đồng khi biết mẹo này tại văn phòng công chứng

1. Cơ sở pháp lý điều chỉnh hợp đồng đào tạo nghề

“Hợp đồng đào tạo nghề” hiện được điều chỉnh trực tiếp bởi:

• “Điều 62, 62a và 63 Bộ luật Lao động 2019”;

• Các văn bản hướng dẫn về chi phí đào tạo, cam kết thời gian làm việc và trách nhiệm hoàn trả;

• Nguyên tắc bồi thường thiệt hại trong “Bộ luật Dân sự 2015”.

Theo quy định, hợp đồng phải lập bằng văn bản, ghi rõ: chi phí đào tạo, thời gian đào tạo, thời gian cam kết làm việc, trách nhiệm hoàn trả và trách nhiệm của các bên. Đây là căn cứ quan trọng khi giải quyết tranh chấp.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn từng bước thủ tục công chứng mua bán nhà nhanh và đúng luật

2. Khi nào phát sinh tranh chấp hợp đồng đào tạo nghề?

Các dạng tranh chấp phổ biến gồm:

2.1. Người lao động đơn phương nghỉ việc trước thời hạn cam kết

Đây là tình huống thường gặp nhất. Nếu người lao động vi phạm cam kết sau đào tạo, họ phải hoàn trả chi phí đào tạo theo đúng thỏa thuận.

2.2. Doanh nghiệp đơn phương chấm dứt hợp đồng hoặc sa thải trái luật

Nếu doanh nghiệp chấm dứt quan hệ lao động trái pháp luật, người lao động không phải bồi thường chi phí đào tạo, kể cả khi chưa đủ thời gian cam kết.

2.3. Hợp đồng đào tạo nghề không rõ ràng hoặc không có thỏa thuận về chi phí

Nếu điều khoản về chi phí đào tạo không được thể hiện bằng văn bản, doanh nghiệp sẽ không có căn cứ yêu cầu bồi thường.

3. Ai phải bồi thường chi phí đào tạo? Phân tích theo từng trường hợp

3.1. Người lao động phải bồi thường khi vi phạm cam kết

Theo “Điều 62 Bộ luật Lao động 2019″, người lao động phải bồi thường nếu:

• Đơn phương nghỉ việc trái luật;

• Tự ý nghỉ việc trước thời gian cam kết;

• Không quay lại làm việc sau đào tạo theo thỏa thuận.

Mức bồi thường gồm:

• Toàn bộ chi phí đào tạo mà doanh nghiệp đã chi;

• Các khoản chi trực tiếp liên quan như tài liệu học tập, chi phí giảng viên, chi phí hỗ trợ sinh hoạt (nếu có ghi trong hợp đồng).

Người lao động chỉ phải hoàn trả đúng phần chi phí ghi trong hợp đồng, không phải trả những khoản không được liệt kê.

>>> Xem thêm: 5 bước cơ bản khi làm thủ tục với dịch vụ sổ đỏ chuyên nghiệp

3.2. Doanh nghiệp phải bồi thường khi chấm dứt trái luật

Nếu doanh nghiệp sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật, người lao động không phải hoàn trả chi phí đào tạo dù chưa đủ thời gian cam kết.

Ngoài ra, doanh nghiệp còn phải thực hiện nghĩa vụ:

• Nhận người lao động trở lại làm việc;

• Trả tiền lương, bảo hiểm cho thời gian không làm việc;

• Bồi thường theo “Điều 41 Bộ luật Lao động 2019”.

3.3. Không bên nào được yêu cầu bồi hoàn khi hợp đồng thiếu điều khoản hợp lệ

Trường hợp hợp đồng đào tạo nghề không quy định về chi phí hoặc không được lập thành văn bản thì doanh nghiệp không thể yêu cầu bồi thường, dù người lao động rời đi sớm.

>>> Xem thêm: Bản di chúc viết tay nhưng có người phản đối, công chứng thừa kế xử lý thế nào?

4. Cách tính chi phí bồi thường trong hợp đồng đào tạo nghề

Chi phí đào tạo được xác định theo thỏa thuận nhưng phải có chứng từ hợp lệ. Theo luật, chi phí bao gồm:

• Chi phí giảng dạy, học phí;

• Tài liệu học tập;

• Máy móc, thiết bị phục vụ đào tạo;

• Chi phí đi lại, sinh hoạt (nếu có thỏa thuận);

• Lương, phụ cấp trả trong thời gian đào tạo.

Việc tính bồi thường phải dựa trên các khoản mục ghi trong hợp đồng, không được “tự phát sinh” khoản mới.

5. Giải quyết tranh chấp hợp đồng đào tạo nghề: lựa chọn nào phù hợp?

5.1. Thương lượng và hòa giải

Đây là bước doanh nghiệp và người lao động nên ưu tiên. Phần lớn tranh chấp được giải quyết khi hai bên đối chiếu lại hợp đồng và chi phí thực tế.

5.2. Khiếu nại nội bộ

Người lao động có thể khiếu nại đến người sử dụng lao động theo quy trình nội bộ trước khi đưa vụ việc ra cơ quan nhà nước.

5.3. Khởi kiện tại Tòa án

Nếu tranh chấp không thể hòa giải, người bị thiệt hại có thể khởi kiện ra Tòa án nơi doanh nghiệp đặt trụ sở. Án tòa thường xem xét:

• Tính hợp lệ của hợp đồng;

• Sự vi phạm cam kết;

• Mức chi phí có chứng từ hợp lệ.

6. Lời khuyên cho doanh nghiệp và người lao động

Đối với doanh nghiệp:

• Lập hợp đồng đào tạo nghề đầy đủ, rõ ràng và đúng pháp luật;

• Lưu trữ chứng từ chi phí để có căn cứ yêu cầu bồi thường;

• Tránh yêu cầu mức bồi thường vượt quá điều khoản đã giao kết.

Đối với người lao động:

• Đọc kỹ hợp đồng trước khi ký;

• Tính toán khả năng gắn bó sau đào tạo;

• Đảm bảo nghỉ việc đúng luật để tránh phải hoàn trả chi phí.

Kết luận

“Hợp đồng đào tạo nghề” là công cụ quan trọng để doanh nghiệp phát triển nguồn nhân lực và để người lao động nâng cao trình độ. Khi có tranh chấp, việc xác định ai phải bồi thường phụ thuộc chủ yếu vào sự vi phạm cam kết và tính hợp lệ của hợp đồng. Việc hiểu đúng quy định sẽ giúp các bên bảo vệ quyền lợi và giảm thiểu rủi ro pháp lý.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Văn bản từ chối nhận di sản có công chứng có được rút lại không?

>>> Hậu quả pháp lý khi người thừa kế từ chối nhận di sản không đúng thủ tục

>>> Công chứng văn bản chấm dứt hợp đồng hợp đồng bảo trì – sửa chữa

>>> Lệ phí trước bạ được tính như thế nào? đối với tài sản hình thành từ dự án

>>>  Mẹo tiết kiệm thời gian khi công chứng giấy tờ số lượng lớn

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com