Trách nhiệm của công chứng viên khi công chứng ngoài trụ sở

Công chứng ngoài trụ sở là hình thức công chứng đặc thù, được pháp luật cho phép nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người không thể trực tiếp đến văn phòng công chứng. Tuy nhiên, do thực hiện ngoài môi trường hành nghề thông thường, hình thức này tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý. Vì vậy, trách nhiệm công chứng viên ngoài trụ sở được pháp luật đặt ra với yêu cầu chặt chẽ hơn so với công chứng tại văn phòng.

Việc hiểu rõ trách nhiệm của CCV không chỉ giúp bảo đảm an toàn cho giao dịch mà còn là căn cứ để người yêu cầu công chứng giám sát, bảo vệ quyền lợi của mình.

>>> Xem thêm: Giải pháp toàn diện cho nhu cầu công chứng của bạn.

1. Căn cứ pháp lý quy định trách nhiệm công chứng viên ngoài trụ sở

Trách nhiệm CCV ngoài trụ sở được xác lập trên các căn cứ pháp lý chủ yếu sau:

• Luật Công chứng: quy định nguyên tắc hành nghề, quyền và nghĩa vụ của công chứng viên, điều kiện thực hiện công chứng ngoài trụ sở

• Bộ luật Dân sự: quy định điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự

• Quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại của công chứng viên khi gây thiệt hại do lỗi nghề nghiệp

Theo pháp luật, CCV phải chịu trách nhiệm cá nhân trước pháp luật về văn bản công chứng do mình thực hiện, kể cả khi công chứng ngoài trụ sở.

2. Trách nhiệm công chứng viên ngoài trụ sở trong việc xác định điều kiện công chứng

Một trong những trách nhiệm CCV ngoài trụ sở quan trọng nhất là kiểm tra, xác định đầy đủ điều kiện để được phép công chứng ngoài trụ sở, bao gồm:

• Người yêu cầu công chứng có thuộc trường hợp:

  • Già yếu, không đi lại được

  • Ốm đau, đang điều trị tại bệnh viện

  • Bị hạn chế đi lại vì lý do khách quan

• Lý do công chứng ngoài trụ sở có chính đáng, phù hợp quy định pháp luật

• Địa điểm công chứng bảo đảm tính khách quan, an toàn cho giao dịch

Nếu không có căn cứ rõ ràng, CCV có nghĩa vụ từ chối công chứng ngoài trụ sở.

>>> Xem thêm: Giải pháp tốt nhất để sang tên nhà đất đúng hạn chính là chọn dịch vụ sang tên sổ đỏ nhanh có kinh nghiệm thực tế.

3. Trách nhiệm công chứng viên ngoài trụ sở trong việc kiểm tra năng lực và ý chí của các bên

Theo Luật Công chứng và Bộ luật Dân sự, giao dịch dân sự chỉ có hiệu lực khi chủ thể có năng lực hành vi dân sự và hoàn toàn tự nguyện. Do đó, trách nhiệm công chứng viên ngoài trụ sở bao gồm:

• Trực tiếp gặp gỡ, trao đổi với người ký hợp đồng

• Xác định tình trạng minh mẫn, khả năng nhận thức và làm chủ hành vi

• Đánh giá ý chí tự nguyện, không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép

Đối với công chứng ngoài trụ sở, trách nhiệm này càng nặng nề hơn do:

• Người ký thường là người cao tuổi, người bệnh

• Dễ bị tác động bởi người thân hoặc bên thứ ba

4. Trách nhiệm công chứng viên ngoài trụ sở trong việc lập và quản lý hồ sơ công chứng

Một nội dung quan trọng khác của trách nhiệm công chứng viên ngoài trụ sở là việc lập và quản lý hồ sơ công chứng đầy đủ, đúng quy định, bao gồm:

• Ghi nhận rõ:

  • Địa điểm công chứng

  • Lý do công chứng ngoài trụ sở

• Lưu giữ giấy tờ chứng minh lý do công chứng ngoài trụ sở (nếu có)

• Ghi đầy đủ diễn biến, lời chứng theo quy định

Việc ghi nhận không đầy đủ hoặc thiếu căn cứ có thể khiến văn bản công chứng bị khiếu nại, tranh chấp hoặc bị xem xét lại giá trị pháp lý.

>>> Xem thêm: Hãy để Văn phòng công chứng thứ 7 chủ nhật giúp bạn tiết kiệm thời gian trong những ngày bận rộn.

5. Trách nhiệm pháp lý của công chứng viên khi công chứng ngoài trụ sở có sai phạm

Khi vi phạm trách nhiệm công chứng viên ngoài trụ sở, công chứng viên có thể phải chịu các hậu quả pháp lý sau:

• Trách nhiệm kỷ luật theo Luật Công chứng

• Trách nhiệm bồi thường thiệt hại nếu gây thiệt hại cho người yêu cầu công chứng

• Trách nhiệm dân sự hoặc trách nhiệm khác theo quy định pháp luật

Theo Bộ luật Dân sự, nếu văn bản công chứng bị tuyên vô hiệu do lỗi của công chứng viên, người bị thiệt hại có quyền yêu cầu bồi thường.

6. Ví dụ thực tế về trách nhiệm công chứng viên ngoài trụ sở

Ví dụ 1: Thực hiện đúng trách nhiệm – giao dịch an toàn

Ông A, 80 tuổi, bị tai biến, không thể đi lại. Công chứng viên đến tận nhà, xác minh ông A minh mẫn, ghi rõ lý do công chứng ngoài trụ sở trong hồ sơ, lập hợp đồng ủy quyền đúng quy định. Sau đó, hợp đồng được cơ quan chức năng chấp nhận, không phát sinh tranh chấp.

Ví dụ 2: Vi phạm trách nhiệm – phát sinh hậu quả pháp lý

Bà B ký hợp đồng tặng cho tại nhà khi đang điều trị bệnh nặng. Công chứng viên không đánh giá kỹ năng lực hành vi, không ghi nhận rõ lý do công chứng ngoài trụ sở. Sau khi bà B qua đời, Tòa án tuyên hợp đồng vô hiệu và xem xét trách nhiệm bồi thường của công chứng viên do vi phạm trách nhiệm nghề nghiệp.

7. Kết luận

Trách nhiệm công chứng viên ngoài trụ sở là trách nhiệm pháp lý đặc biệt, đòi hỏi công chứng viên phải thận trọng hơn so với công chứng tại văn phòng. Việc xác định đúng đối tượng, kiểm tra năng lực hành vi, ghi nhận đầy đủ lý do và tuân thủ chặt chẽ trình tự, thủ tục là yếu tố quyết định giá trị pháp lý của văn bản công chứng.

Đối với người yêu cầu công chứng, việc hiểu rõ trách nhiệm của công chứng viên cũng là cơ sở quan trọng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi thực hiện công chứng ngoài trụ sở.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hủy hợp đồng mua bán nhà đất đã công chứng: Điều kiện nào?

>>> Hồ sơ không hợp lệ bị từ chối công chứng: Cách xử lý

>>> Bạn có thể tải ngay bản Mẫu hợp đồng cho thuê nhà có sẵn điều khoản bảo mật.

>>> Khi không muốn nhận di sản, hãy tìm hiểu ngay Thủ tục làm giấy từ chối tài sản đúng quy định.

>>> Thủ tục, thời gian, lưu ý quan trọng về Đóng thuế xong bao lâu có sổ đỏ?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com