Hợp đồng tặng cho tài sản là một trong những giao dịch dân sự phổ biến trong đời sống. Tuy nhiên, để hợp đồng này có hiệu lực và được pháp luật bảo vệ, cần đáp ứng các yêu cầu pháp lý cụ thể theo quy định hiện hành. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ những quy định pháp luật liên quan đến hợp đồng tặng cho tài sản, bao gồm điều kiện, hình thức, nội dung và ví dụ minh họa thực tế để người đọc dễ dàng áp dụng vào thực tiễn.
>>> Xem thêm: Thủ tục chuyển nhượng nhà đất tại văn phòng công chứng bao gồm những bước nào?
1. Hợp đồng tặng cho tài sản là gì theo quy định pháp luật?
Căn cứ Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa bên tặng cho và bên được tặng, theo đó bên tặng giao tài sản của mình cho bên được tặng mà không yêu cầu đền bù. Hợp đồng có thể thực hiện ngay hoặc hứa tặng cho trong tương lai.
Ví dụ minh họa: Ông T ký giấy tặng cho con gái là chị H một mảnh đất tại TP. Huế. Hợp đồng được lập thành văn bản, công chứng và sang tên đúng quy định thì có hiệu lực pháp luật.
2. Những yêu cầu pháp luật về hình thức của hợp đồng tặng cho tài sản
Tặng cho tài sản không đăng ký quyền sở hữu
Đối với tài sản không cần đăng ký quyền sở hữu (như tiền, đồ vật…), hợp đồng tặng cho tài sản có thể được thực hiện bằng lời nói, hành vi cụ thể hoặc bằng văn bản. Hợp đồng có hiệu lực khi tài sản được giao cho bên nhận.
Ví dụ: Anh P tặng cho em trai một chiếc đồng hồ đeo tay và trực tiếp giao cho người em. Trường hợp này không cần văn bản, hợp đồng vẫn có hiệu lực.
Tặng cho tài sản bắt buộc đăng ký quyền sở hữu
Theo Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015, nếu tài sản phải đăng ký quyền sở hữu (như nhà ở, đất đai, xe ô tô…), thì hợp đồng tặng cho tài sản bắt buộc phải lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực theo đúng quy định.
Ví dụ: Bà M muốn tặng cho cháu gái một căn hộ tại quận 3, TP. HCM. Hợp đồng cần lập thành văn bản, công chứng tại phòng công chứng, sau đó làm thủ tục sang tên tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì mới có hiệu lực.
>>> Xem thêm: Các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành đã điều chỉnh dịch vụ công chứng ra sao?
3. Những yêu cầu pháp luật về chủ thể trong hợp đồng tặng cho tài sản
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, các bên tham gia hợp đồng phải có năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự phù hợp.
Bên tặng cho phải là chủ sở hữu hợp pháp của tài sản
Bên nhận tặng cho phải có đầy đủ năng lực nhận tài sản hoặc có người đại diện theo pháp luật nếu là người chưa thành niên, người bị hạn chế năng lực hành vi
Hai bên tham gia hợp đồng phải hoàn toàn tự nguyện
Ví dụ: Ông Q lập hợp đồng tặng cho cháu nội là bé trai 10 tuổi một mảnh đất. Trong trường hợp này, bố mẹ cháu bé sẽ là người đại diện hợp pháp ký kết hợp đồng thay con.
4. Những yêu cầu pháp luật về nội dung hợp đồng tặng cho tài sản
Nội dung của hợp đồng không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội. Hợp đồng tặng cho có thể kèm theo điều kiện, nhưng điều kiện đó phải hợp pháp.
Theo Điều 462 Bộ luật Dân sự, nếu bên được tặng không thực hiện đúng điều kiện thì bên tặng có quyền đòi lại tài sản đã tặng.
Ví dụ: Một người cha lập hợp đồng tặng cho con trai quyền sử dụng đất với điều kiện con phải chăm sóc cha mẹ già. Nếu người con không thực hiện nghĩa vụ, người cha có thể yêu cầu huỷ hợp đồng.
5. Tài sản trong hợp đồng tặng cho phải là tài sản hợp pháp
Tài sản tặng cho phải thuộc quyền sở hữu của bên tặng, không đang tranh chấp, không bị kê biên hoặc dùng làm tài sản đảm bảo mà không có sự đồng ý của bên nhận bảo đảm.
Ví dụ: Nếu một cá nhân tặng cho bạn thân chiếc xe đang thế chấp tại ngân hàng mà không được ngân hàng đồng ý thì hợp đồng sẽ không được công nhận là hợp pháp.
>>> Xem thêm: Thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu gồm những bước nào và hồ sơ cần chuẩn bị gì?
6. Hợp đồng tặng cho tài sản không nhằm mục đích trốn tránh nghĩa vụ
Theo Điều 124 Bộ luật Dân sự, nếu hợp đồng tặng cho được xác lập nhằm mục đích trốn tránh nghĩa vụ tài chính, nghĩa vụ trả nợ, nghĩa vụ cấp dưỡng hoặc nghĩa vụ thi hành án thì sẽ bị tuyên vô hiệu.
Ví dụ: Một doanh nhân chuyển nhượng toàn bộ tài sản cho người thân ngay trước khi bị yêu cầu thi hành án có thể bị coi là hành vi tẩu tán tài sản và hợp đồng có thể bị vô hiệu hoá.
7. Hậu quả pháp lý khi vi phạm yêu cầu pháp luật đối với hợp đồng tặng cho
Nếu vi phạm một trong các yêu cầu pháp lý kể trên, hợp đồng tặng cho tài sản có thể bị tuyên vô hiệu, không phát sinh giá trị pháp lý. Các bên sẽ bị buộc hoàn trả lại tình trạng ban đầu hoặc bồi thường thiệt hại nếu gây tổn thất cho bên còn lại.
Ví dụ: Một hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất không công chứng và chưa đăng ký sang tên sẽ không được pháp luật bảo vệ nếu xảy ra tranh chấp.
>>> Xem thêm: Sai sót khi công chứng di chúc khiến di chúc bị vô hiệu – Cảnh báo từ thực tế.
>>> Xem thêm: Di chúc viết tay nhà đất có giá trị không nếu thiếu công chứng?
Kết luận
Hợp đồng tặng cho tài sản tuy là một giao dịch dân sự đơn giản nhưng cần đáp ứng đầy đủ các yêu cầu pháp lý để được công nhận và bảo vệ. Việc lập hợp đồng đúng quy định sẽ giúp các bên hạn chế tranh chấp, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Trước khi ký kết hợp đồng, các bên nên tìm hiểu kỹ quy định pháp luật hoặc tham khảo ý kiến của luật sư, công chứng viên để đảm bảo tính hợp pháp và hiệu lực thi hành của hợp đồng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com