Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệuHợp đồng mượn tài sản là một trong những giao dịch dân sự phổ biến trong đời sống hàng ngày, nhất là giữa những người quen biết, tin tưởng nhau. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ việc hợp đồng mượn tài sản có cần phải công chứng để có giá trị pháp lý hay không. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này, giúp người dân có thêm căn cứ khi thực hiện giao dịch.
>>> Xem thêm: Có được công chứng hợp đồng chuyển nhượng cổ phần tại văn phòng công chứng không?
1. Hợp đồng mượn tài sản là gì?
Theo quy định tại Điều 494 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng không phải trả tiền và bên mượn phải trả lại tài sản sau khi sử dụng xong hoặc đến thời hạn thỏa thuận.
Khác với hợp đồng thuê tài sản, hợp đồng mượn không có yếu tố lợi nhuận. Tài sản có thể là động sản (xe máy, laptop, máy móc…) hoặc bất động sản (đất, nhà…).
Ví dụ minh họa: Anh A cho chị B mượn một chiếc xe máy để đi làm trong vòng 2 tháng. Hai bên có thể lập hợp đồng mượn tài sản bằng văn bản hoặc thỏa thuận miệng, tùy theo mức độ tin tưởng và giá trị tài sản.
2. Hợp đồng mượn tài sản có cần công chứng không?
Không bắt buộc công chứng đối với hợp đồng mượn tài sản thông thường
Theo pháp luật hiện hành, hợp đồng mượn tài sản không thuộc nhóm giao dịch bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực để có hiệu lực. Điều 117 Bộ luật Dân sự quy định, hợp đồng dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau:
Các bên có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch
Các bên hoàn toàn tự nguyện
Nội dung và mục đích của hợp đồng không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội
Hình thức giao dịch không bắt buộc phải công chứng, trừ trường hợp luật có quy định
Như vậy, trong đa số trường hợp, hợp đồng mượn tài sản không cần công chứng vẫn có hiệu lực pháp lý nếu đáp ứng đầy đủ điều kiện về chủ thể và nội dung.
>>> Xem thêm: Phí công chứng được tính theo quy định nào và có thể được miễn giảm không?
Trường hợp nên công chứng để bảo đảm quyền lợi
Dù không bắt buộc, nhưng khi tài sản có giá trị lớn hoặc là bất động sản (nhà đất), các bên nên lập hợp đồng mượn tài sản bằng văn bản và thực hiện công chứng để đảm bảo rõ ràng, minh bạch. Điều này giúp làm bằng chứng nếu xảy ra tranh chấp hoặc khi cần chứng minh quyền sử dụng tài sản hợp pháp.
Ví dụ minh họa: Ông C cho ông D mượn một căn nhà để ở trong 3 năm. Để tránh tranh cãi sau này về việc “cho ở nhờ” hay “cho mượn nhà”, hai bên nên lập hợp đồng bằng văn bản, nêu rõ quyền và nghĩa vụ, và thực hiện công chứng để tăng tính pháp lý.
3. Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng mượn tài sản
Nghĩa vụ của bên mượn
Theo Điều 496 Bộ luật Dân sự, bên mượn có các nghĩa vụ sau:
Bảo quản, sử dụng tài sản đúng mục đích, đúng công dụng
Không được cho người khác mượn lại nếu không có sự đồng ý của bên cho mượn
Trả lại tài sản đúng thời hạn, đúng tình trạng như khi nhận (trừ hao mòn tự nhiên)
Ví dụ: Nếu anh E mượn một chiếc laptop để làm việc trong 1 tuần nhưng lại cho bạn khác mượn lại mà không xin phép, người cho mượn có quyền thu hồi tài sản bất cứ lúc nào.
>>> Xem thêm: Thủ tục làm sổ đỏ gồm những bước pháp lý cụ thể nào theo quy định hiện hành?
Quyền của bên cho mượn
Theo Điều 497 Bộ luật Dân sự, bên cho mượn có quyền:
Yêu cầu bên mượn trả lại tài sản đúng thời hạn
Thu hồi tài sản trước thời hạn nếu bên mượn sử dụng sai mục đích hoặc cho người khác mượn lại không đúng quy định
Yêu cầu bồi thường nếu tài sản bị hư hỏng do lỗi của bên mượn
4. Một số lưu ý khi lập hợp đồng mượn tài sản
Hợp đồng nên thể hiện rõ thông tin hai bên, mô tả chi tiết tài sản, thời gian mượn, mục đích sử dụng và trách nhiệm nếu vi phạm
Đối với tài sản giá trị cao như ô tô, bất động sản, nên kèm theo biên bản giao nhận, hình ảnh hoặc video bàn giao, tình trạng tài sản
Nếu có người làm chứng, chữ ký nhân chứng sẽ hỗ trợ trong việc xác minh hợp đồng khi có tranh chấp
>>> Xem thêm: Quy định pháp luật về hợp đồng chuyển nhượng cổ phần.
>>> Xem thêm: Hợp đồng vay tài sản và quy định pháp luật hiện hành.
Kết luận
Hợp đồng mượn tài sản là một dạng giao dịch dân sự không bắt buộc phải công chứng theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, với những tài sản có giá trị lớn hoặc thời gian mượn dài, việc công chứng sẽ giúp đảm bảo quyền lợi các bên, hạn chế rủi ro và tranh chấp phát sinh. Người dân nên chủ động tìm hiểu các quy định pháp luật liên quan trước khi cho mượn hoặc nhận mượn tài sản, đặc biệt là với những tài sản có giá trị. Trường hợp cần thiết, hãy nhờ đến sự tư vấn của luật sư hoặc công chứng viên để đảm bảo hợp đồng được lập đúng quy định và có hiệu lực pháp lý đầy đủ.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com