Hợp đồng mua bán viết tay là hình thức giao dịch dân sự khá phổ biến, đặc biệt trong các giao dịch giữa cá nhân với cá nhân vì tính đơn giản, nhanh gọn và tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, không phải mọi hợp đồng mua bán viết tay đều có giá trị pháp lý. Vậy pháp luật quy định thế nào để loại hợp đồng này được công nhận? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết điều kiện để hợp đồng trên hợp pháp.
>>> Xem thêm: Trường hợp nào hợp đồng thuê quyền sử dụng đất phải lập tại văn phòng công chứng?
1. Hợp đồng mua bán viết tay là gì?
Theo Điều 430 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng mua bán tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên bán chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên mua và bên mua trả tiền cho bên bán.
Hợp đồng mua bán viết tay là hợp đồng được lập dưới dạng văn bản nhưng do các bên tự viết hoặc đánh máy, không qua công chứng, chứng thực (trừ khi pháp luật bắt buộc). Hợp đồng này vẫn có thể được pháp luật công nhận nếu đáp ứng đủ điều kiện về chủ thể, nội dung và hình thức theo quy định.
Ví dụ minh họa: Anh A bán cho chị B một chiếc xe máy cũ trị giá 20 triệu đồng. Hai bên tự viết giấy mua bán, ghi rõ thông tin và ký tên. Nếu xe máy không thuộc diện bắt buộc công chứng hợp đồng, thì hợp đồng này vẫn có thể hợp pháp.
2. Điều kiện để hợp đồng mua bán viết tay được pháp luật công nhận
Hợp đồng mua bán viết tay phải đáp ứng điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, một hợp đồng nói chung, bao gồm hợp đồng mua bán viết tay, chỉ có hiệu lực khi đáp ứng các điều kiện:
Các bên tham gia hợp đồng có năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
Các bên hoàn toàn tự nguyện khi giao kết hợp đồng.
Nội dung và mục đích của hợp đồng không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
Ví dụ: Nếu một người chưa đủ 18 tuổi tự ký hợp đồng mua bán xe máy mà không có sự đồng ý của người đại diện hợp pháp, hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu.
>>> Xem thêm: Phí công chứng được tính ra sao và có trường hợp nào được miễn giảm?
Hình thức hợp đồng phù hợp quy định pháp luật
Không phải tất cả hợp đồng mua bán viết tay đều hợp pháp. Với những tài sản pháp luật yêu cầu hợp đồng phải lập thành văn bản có công chứng hoặc chứng thực (ví dụ: nhà đất, tàu biển, ô tô…), hợp đồng viết tay đơn thuần sẽ không được công nhận.
Theo Điều 502 Bộ luật Dân sự và Luật Đất đai 2013, hợp đồng mua bán nhà, đất phải được công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền. Nếu các bên chỉ lập giấy viết tay mà không công chứng, hợp đồng sẽ vô hiệu.
Ngược lại, đối với các tài sản không bắt buộc công chứng, hợp đồng mua bán viết tay vẫn hợp pháp nếu nội dung đầy đủ, rõ ràng và được các bên ký kết hợp lệ.
Nội dung hợp đồng rõ ràng, đầy đủ
Một hợp đồng mua bán viết tay hợp pháp nên bao gồm các thông tin cơ bản:
Thông tin cá nhân của các bên (họ tên, ngày sinh, số CMND/CCCD, địa chỉ).
Mô tả chi tiết tài sản mua bán (đặc điểm, tình trạng, số lượng, giá trị).
Giá bán và phương thức thanh toán.
Thời điểm và phương thức giao nhận tài sản.
Chữ ký của các bên và, nếu có, chữ ký của người làm chứng.
Ví dụ minh họa: Anh C bán điện thoại cho chị D, ghi rõ model, số IMEI, tình trạng máy, giá bán và ngày giao máy. Giấy viết tay này, nếu hai bên ký tên và thực hiện đúng, sẽ có giá trị làm chứng cứ khi xảy ra tranh chấp.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân.
3. Các trường hợp hợp đồng mua bán viết tay không được công nhận
Hợp đồng mua bán viết tay sẽ bị vô hiệu nếu:
Đối tượng giao dịch là tài sản bị cấm mua bán.
Các bên ký kết không có năng lực hành vi dân sự.
Hợp đồng có nội dung vi phạm điều cấm hoặc trái đạo đức xã hội.
Tài sản thuộc diện bắt buộc công chứng nhưng không thực hiện công chứng.
Ví dụ: Việc mua bán đất chỉ lập giấy viết tay, không công chứng theo quy định của Luật Đất đai, sẽ không được công nhận khi tranh chấp xảy ra.
4. Lưu ý khi lập hợp đồng mua bán viết tay
Xác minh quyền sở hữu của bên bán đối với tài sản.
Ghi rõ các điều khoản để tránh tranh chấp về sau.
Nên có ít nhất một người làm chứng và lưu giữ bản hợp đồng cẩn thận.
Đối với tài sản giá trị lớn hoặc bắt buộc công chứng, nên thực hiện tại cơ quan có thẩm quyền để đảm bảo an toàn pháp lý.
>>> Xem thêm: Khi nào hợp đồng thuê tài sản bị vô hiệu theo luật dân sự?
>>> Xem thêm: Chứng thực chữ ký: Hồ sơ, giấy tờ và quy trình thực hiện.
Kết luận
Hợp đồng mua bán viết tay có thể được pháp luật công nhận nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện về chủ thể, nội dung và hình thức theo quy định. Tuy nhiên, với những tài sản bắt buộc công chứng, việc chỉ lập hợp đồng viết tay sẽ không đủ giá trị pháp lý. Để bảo đảm quyền lợi, các bên nên tìm hiểu kỹ quy định pháp luật trước khi giao kết hợp đồng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com