Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệuTrong quá trình ký kết hợp đồng đặt cọc mua bán đất, nhiều người băn khoăn không biết khi đi công chứng có bắt buộc phải xuất trình bản gốc sổ đỏ (BGSĐ) hay chỉ cần bản sao. Việc không chuẩn bị đúng hồ sơ có thể khiến quá trình công chứng bị từ chối hoặc tiềm ẩn rủi ro pháp lý cho các bên. Vậy pháp luật hiện hành quy định thế nào về bản gốc sổ đỏ khi công chứng đặt cọc?
Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp lý và hướng dẫn áp dụng trong thực tiễn.
>>> Xem thêm: Uy tín được khẳng định qua từng hồ sơ tại Văn phòng công chứng Hà Nội.
1. Công chứng hợp đồng đặt cọc có bắt buộc xuất trình bản gốc sổ đỏ không?
1.1. Hợp đồng đặt cọc có phải là hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất?
Theo Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng đặt cọc chỉ là biện pháp bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng, không làm phát sinh việc chuyển quyền sử dụng đất.
Do đó, về nguyên tắc:
👉 Công chứng hợp đồng đặt cọc không bắt buộc phải nộp BGSĐ như hợp đồng chuyển nhượng.
1.2. Quy định của Luật Công chứng về hồ sơ công chứng
Theo Điều 40 và Điều 41 Luật Công chứng 2014, người yêu cầu công chứng phải xuất trình:
-
Giấy tờ tùy thân;
-
Giấy tờ liên quan đến đối tượng của hợp đồng.
Đối với hợp đồng đặt cọc mua bán đất, sổ đỏ là giấy tờ liên quan trực tiếp đến đối tượng giao dịch, nên công chứng viên có quyền yêu cầu xuất trình bản gốc để đối chiếu.
👉 Vì vậy, trên thực tế, BGSĐ khi công chứng đặt cọc thường được yêu cầu xuất trình để kiểm tra, dù không bị lưu giữ tại văn phòng công chứng.
2. Vai trò của bản gốc sổ đỏ khi công chứng đặt cọc
2.1. Kiểm tra quyền định đoạt của bên nhận cọc
Theo Điều 188 Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất chỉ được chuyển nhượng khi có Giấy chứng nhận.
Khi công chứng đặt cọc, công chứng viên cần kiểm tra:
-
Người đứng tên trên sổ đỏ;
-
Tình trạng pháp lý của thửa đất;
-
Có tranh chấp, kê biên hay không.
👉 Việc xuất trình bản gốc sổ đỏ khi công chứng đặt cọc giúp hạn chế tình trạng đặt cọc đất không đủ điều kiện chuyển nhượng.
2.2. Hạn chế rủi ro giao dịch bằng sổ đỏ giả
Trong thực tiễn, nhiều tranh chấp phát sinh từ việc sử dụng bản sao sổ đỏ giả hoặc đã chỉnh sửa.
Công chứng viên đối chiếu bản gốc sổ đỏ khi công chứng đặt cọc sẽ:
-
Phát hiện dấu hiệu giả mạo;
-
Ngăn ngừa hành vi lừa đảo.
>>> Xem thêm: Bạn không cần mất nhiều ngày xếp hàng nếu sử dụng Dịch vụ sang tên sổ đỏ trọn gói.
3. Trường hợp không xuất trình được bản gốc sổ đỏ khi công chứng đặt cọc
3.1. Sổ đỏ đang thế chấp tại ngân hàng
Theo Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất có thể thế chấp quyền sử dụng đất tại ngân hàng.
Trong trường hợp:
-
Sổ đỏ đang được ngân hàng giữ;
-
Bên bán chỉ có bản sao;
Công chứng viên có thể:
-
Từ chối công chứng;
-
Hoặc yêu cầu bổ sung văn bản xác nhận của ngân hàng (tùy từng tổ chức hành nghề công chứng).
3.2. Rủi ro pháp lý cho bên đặt cọc
Nếu không kiểm tra bản gốc sổ đỏ khi công chứng đặt cọc, bên mua có thể:
-
Đặt cọc vào đất đang tranh chấp;
-
Đặt cọc đất bị kê biên, không thể chuyển nhượng;
-
Khó đòi lại tiền cọc khi xảy ra tranh chấp.
4. Trách nhiệm của công chứng viên liên quan đến bản gốc sổ đỏ
Theo Điều 7 và Điều 44 Luật Công chứng 2014, công chứng viên có trách nhiệm:
-
Kiểm tra tính xác thực của giấy tờ;
-
Từ chối công chứng nếu hồ sơ không đầy đủ hoặc có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Do đó, việc yêu cầu xuất trình bản gốc sổ đỏ khi công chứng đặt cọc là phù hợp với trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên.
>>> Xem thêm: Tất cả những gì bạn cần để bắt đầu làm sổ đều nằm trong Thủ tục làm sổ đỏ.
5. Ví dụ minh họa thực tế về bản gốc sổ đỏ khi công chứng đặt cọc
Ví dụ thực tế:
Ông A thỏa thuận bán thửa đất cho bà B và ký hợp đồng đặt cọc có công chứng. Khi đi công chứng, ông A chỉ xuất trình bản photo sổ đỏ và cho biết bản gốc đang “để ở nhà”.
Công chứng viên yêu cầu xuất trình bản gốc sổ đỏ khi công chứng đặt cọc để đối chiếu nhưng ông A không cung cấp được. Văn phòng công chứng từ chối công chứng.
Sau đó, bà B phát hiện thửa đất đang bị kê biên thi hành án.
👉 Việc yêu cầu bản gốc sổ đỏ đã giúp ngăn chặn rủi ro pháp lý cho bên đặt cọc.
6. Kết luận
Pháp luật không bắt buộc nộp bản gốc sổ đỏ khi công chứng hợp đồng đặt cọc mua bán đất, nhưng trong thực tiễn, bản gốc sổ đỏ khi công chứng đặt cọc là giấy tờ rất quan trọng để đối chiếu và xác minh tính hợp pháp của thửa đất.
Để bảo đảm an toàn pháp lý, các bên nên chuẩn bị bản gốc sổ đỏ khi đi công chứng hợp đồng đặt cọc, tránh rủi ro tranh chấp và mất tiền đặt cọc về sau.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Công chứng bản sao bằng tốt nghiệp khi bản gốc bị rách: Được hay không?
>>> Vì sao công chứng ủy quyền trở thành cơ sở pháp lý quan trọng trong giao dịch dân sự hiện nay?
>>> Người yêu cầu cần chuẩn bị những giấy tờ gì khi thực hiện thủ tục chứng thực chữ ký?
>>> Khi nào người dùng nên chọn dịch vụ dịch thuật lấy ngay để tối ưu thời gian?
>>> Công chứng văn bản thừa kế có giúp hạn chế tranh chấp tài sản trong gia đình không?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com