Trong quá trình giao dịch nhà đất, thừa kế, ủy quyền hay mua bán tài sản, việc công chứng đóng vai trò quan trọng nhằm xác lập tính pháp lý cho hợp đồng, giao dịch. Tuy nhiên, một số đối tượng lợi dụng sự sơ hở của các bên liên quan hoặc giả mạo giấy tờ để thực hiện giấy tờ công chứng giả, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người dân và tổ chức. Việc phát hiện và xử lý tình trạng này cần dựa trên căn cứ pháp luật và thực hiện theo đúng trình tự quy định.
>>> Xem thêm: Dễ dàng và nhanh chóng: Mẹo nhỏ để công chứng giấy tờ không mất thời gian chờ đợi.
1. Giấy tờ công chứng giả là gì?
Giấy tờ công chứng giả là những văn bản, hợp đồng, chứng từ có dấu công chứng hoặc chữ ký công chứng viên được làm giả để tạo ra sự hợp pháp giả mạo cho một giao dịch, tài sản, hoặc hành vi pháp lý.
Hình thức giả mạo có thể bao gồm:
-
Làm giả toàn bộ hợp đồng hoặc giấy tờ có dấu công chứng
-
Làm giả chữ ký công chứng viên
-
Sử dụng con dấu giả mạo của văn phòng công chứng
-
Cắt ghép, chỉnh sửa nội dung thật của hợp đồng công chứng
Theo Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), hành vi làm giả tài liệu của cơ quan tổ chức, bao gồm giấy tờ công chứng giả, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt lên tới 7 năm tù.
2. Cách phát hiện giấy tờ công chứng giả
2.1 Kiểm tra mã số công chứng (số hiệu chứng thực)
Mỗi văn bản công chứng đều có số công chứng cụ thể, có thể đối chiếu với sổ công chứng tại văn phòng công chứng nơi lập. Nhiều địa phương hiện đã có hệ thống tra cứu công chứng trực tuyến để xác minh số hiệu này.
>>> Xem thêm: Những lưu ý khi lập hợp đồng chia tách đất thừa kế giữa các con.
2.2 Xác minh chữ ký và con dấu
Người tiếp nhận hồ sơ có thể gửi văn bản xác minh đến văn phòng công chứng ghi trên giấy tờ để xác thực dấu đỏ và chữ ký có đúng với công chứng viên tại thời điểm lập hợp đồng hay không.
2.3 Kiểm tra lỗi hình thức
Giấy tờ công chứng giả thường có dấu hiệu như:
-
Sai font chữ, bố cục không chuẩn
-
Dấu tròn bị nhòe, không sắc nét hoặc sai tên tổ chức
-
Nội dung không logic, thiếu thông tin bắt buộc
-
Thời gian công chứng không trùng khớp với thời điểm xuất hiện chữ ký công chứng viên
>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng tại Văn phòng công chứng mất bao lâu?
3. Xử lý đúng pháp luật khi phát hiện giấy tờ công chứng giả
3.1 Đối với người bị hại
Nếu bạn phát hiện mình là nạn nhân bị lừa qua giấy tờ công chứng giả, hãy:
-
Ngay lập tức báo công an địa phương nơi xảy ra vụ việc
-
Nộp đơn tố giác tội phạm kèm hồ sơ, hợp đồng có dấu hiệu giả mạo
-
Tạm thời dừng mọi giao dịch phát sinh từ văn bản bị nghi giả
-
Yêu cầu cơ quan chức năng giám định tính xác thực của văn bản
3.2 Đối với cơ quan chức năng
Căn cứ vào Điều 341 và Điều 174 Bộ luật Hình sự, người có hành vi làm giấy tờ công chứng giả nhằm chiếm đoạt tài sản có thể bị xử lý về tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức và lừa đảo chiếm đoạt tài sản, với mức án cao nhất lên đến 20 năm tù tùy mức độ thiệt hại.
Ngoài ra, theo Luật Công chứng 2014, nếu phát hiện hợp đồng bị làm giả, tổ chức hành nghề công chứng có quyền hủy bỏ hiệu lực công chứng và thông báo đến cơ quan có thẩm quyền.
>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng uỷ quyền khi thay mặt người khác ký giấy tờ có bắt buộc không?
4. Ví dụ minh họa thực tế giấy tờ công chứng giả
Ví dụ 1
Anh T tại TP.HCM mua một mảnh đất qua hợp đồng công chứng tại một văn phòng công chứng ở Long An. Sau khi thanh toán tiền và nộp hồ sơ sang tên, văn phòng đăng ký đất đai thông báo giấy tờ công chứng giả, con dấu không khớp với con dấu thật của văn phòng công chứng. Kết quả, anh T vừa mất tiền, vừa không nhận được quyền sử dụng đất, và vụ việc được công an khởi tố hình sự.
Ví dụ 2
Một nhóm đối tượng làm giả hàng loạt giấy tờ ủy quyền có công chứng để chiếm đoạt xe máy, ô tô mang tên người khác. Cảnh sát điều tra sau đó phát hiện chúng thuê người đóng giả là công chứng viên, dùng dấu giả và chữ ký giả, gây hậu quả nghiêm trọng cho chủ sở hữu thật.
5. Cách phòng tránh rủi ro công chứng giả
Luôn thực hiện công chứng tại các văn phòng công chứng uy tín, có địa chỉ rõ ràng
Kiểm tra kỹ nội dung, dấu và số hiệu công chứng khi tiếp nhận giấy tờ
Yêu cầu bản sao từ sổ công chứng hoặc liên hệ trực tiếp văn phòng công chứng xác minh trước khi ký kết hợp đồng quan trọng
Không ký nhận hoặc giao dịch với những người không rõ danh tính, đặc biệt là qua trung gian thiếu minh bạch
>>> Xem thêm: Các câu hỏi thường gặp về thủ tục tách thửa đất.
Kết luận
Giấy tờ công chứng giả là hành vi nghiêm trọng, không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây thiệt hại tài sản lớn cho người dân và tổ chức. Hiểu rõ cách nhận diện, xử lý và phòng tránh sẽ giúp bạn an toàn hơn trong các giao dịch pháp lý.Nếu bạn đang nghi ngờ, đừng ngần ngại liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 để được kiểm tra, tư vấn pháp lý và hướng dẫn xử lý đúng quy trình, đúng luật.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com