Vay mượn tiền là một giao dịch phổ biến giữa cá nhân với cá nhân. Tuy nhiên, không ít trường hợp bên vay chậm trả, thậm chí cố tình lẩn tránh nghĩa vụ thanh toán. Khi việc đòi nợ bằng thỏa thuận không hiệu quả, bên cho vay thường đặt câu hỏi: liệu có thể kiện đòi nợ ra tòa hay không? Bài viết này sẽ phân tích quy định pháp luật, điều kiện khởi kiện và cách thức xử lý khi bên vay không trả nợ đúng hạn.
Theo Điều 463 và Điều 466 Bộ luật Dân sự 2015, người vay có nghĩa vụ trả đủ tiền khi đến hạn. Nếu không trả đúng thời hạn, bên cho vay có quyền yêu cầu thanh toán, thậm chí yêu cầu tòa án giải quyết.
Ngoài ra, theo Điều 186 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, cá nhân có quyền khởi kiện nếu thấy quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Như vậy, bên cho vay hoàn toàn có quyền kiện đòi nợ nếu bên vay không thực hiện đúng cam kết.
1.2 Có bắt buộc phải có hợp đồng vay?
Không bắt buộc phải có hợp đồng vay công chứng, nhưng cần có bằng chứng rõ ràng như giấy vay tiền, tin nhắn, chuyển khoản, hoặc lời khai có người làm chứng. Tòa án sẽ không giải quyết nếu người khởi kiện không chứng minh được đã cho vay tiền.
>>> Xem thêm: Vai trò của văn phòng công chứng trong giao dịch chuyển nhượng cổ phần.
2. Thủ tục khởi kiện đòi nợ cá nhân
2.1 Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
Để khởi kiện đòi nợ, người cho vay cần chuẩn bị:
Đơn khởi kiện theo mẫu
Giấy vay tiền hoặc tài liệu chứng minh có giao dịch vay
Sau khi tiếp nhận, tòa án sẽ xem xét hồ sơ và thông báo nộp tạm ứng án phí. Khi hoàn thành, vụ án sẽ được thụ lý và giải quyết theo quy trình tố tụng dân sự.
2.3 Thời hiệu khởi kiện đòi nợ
Theo Điều 429 Bộ luật Dân sự 2015, thời hiệu khởi kiện đòi nợ là 3 năm kể từ ngày đến hạn trả nợ.
Nếu quá thời hiệu mà người cho vay không khởi kiện, tòa có quyền bác đơn nếu bị đơn yêu cầu áp dụng thời hiệu.
Trường hợp 1: Anh D cho bạn vay 100 triệu đồng, có giấy vay ghi rõ ngày trả. Đến hạn, người vay không trả, anh D gửi đơn khởi kiện kèm theo giấy vay và tin nhắn xác nhận. Tòa án thụ lý vụ án, buộc người vay trả cả gốc và lãi theo đúng thỏa thuận.
Trường hợp 2: Chị M cho em họ vay 200 triệu, chỉ thỏa thuận miệng, không giấy tờ, không chuyển khoản. Khi khởi kiện, chị M không chứng minh được giao dịch vay tiền. Tòa án bác đơn vì thiếu căn cứ.
4. Một số lưu ý quan trọng khi muốn kiện đòi nợ
Nên có giấy vay tiền hoặc bằng chứng giao dịch ngay từ đầu
Nếu bên vay chây ì, có thể gửi thông báo yêu cầu thanh toán trước khi khởi kiện
Trường hợp có hành vi gian dối, chiếm đoạt có thể chuyển sang xử lý hình sự theo Điều 175 Bộ luật Hình sự (tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản)
Không nên tự ý đe dọa, bêu rếu người vay vì có thể bị kiện ngược vì xúc phạm danh dự hoặc vu khống
Khi người vay không trả tiền đúng hạn và không có thiện chí giải quyết, người cho vay hoàn toàn có quyền kiện đòi nợ ra tòa để bảo vệ quyền lợi của mình. Tuy nhiên, để việc khởi kiện thành công, cần chuẩn bị đầy đủ chứng cứ, đúng trình tự và trong thời hiệu luật định. Nếu bạn chưa biết bắt đầu từ đâu, hãy tìm đến sự hỗ trợ của đơn vị pháp lý chuyên nghiệp để được hướng dẫn cụ thể, tiết kiệm thời gian và chi phí.
Nếu bạn cần tư vấn soạn đơn khởi kiện, thu thập chứng cứ hoặc hỗ trợ pháp lý trọn gói, hãy liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để được hỗ trợ nhanh chóng, chính xác và tận tâm.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
